Գլաձորի համալսարան

Հայաստանում (համալսարան) բառը կար վաղնջական ժամանակներից ի վեր։ Այն գրանցված էր մեսրոպատառ առաջին մատյաների էջերում  եվ  պիտի իրականանար։  Համալսարանատենչ  հայ երիտասարդները թափառում էին օտար երկրներում եվ օտար հողի վրա կրթություն ստանում։  Սակայն գալիս են Հայաստան շատ աշխատանքների  միջոցով իրենց գիտելիքները օգտագործելով բացում են կրթական օջախներ։  Սովորեցնում էին իրենց հետ բերած  գրքերով։  Սակայն դարեր փայփայած  համալսարան անվան բախտը ստեղծեց մի դպրոց, որը պիտի բացվեր թաթար Մոնղոլների տարիներին։ Դա Գլոբալ հիմնախնդիրներից է նաեւ Երկրի օզոնային շերտի քայքայումը, որը սերտորեն կապված է ջերմոցային գազերի արտանետումների հետ: Օզոնը (O3) տարածված է մթնոլորտի 10-45 կմ բարձրության շերտում, բայց նրա հիմնական պարունակությունը գտնվում է ստրատոսֆերայում 22-25 կմ բարձրության վրա: Նորմալ ճնշման պայմաններում նրա ընդհանուր հաստությունը կազմում է ընդամենը 3-4 մմ: Օզոնի շերտը պաշտպանում է երկրի մակերեւույթը եւ ամբողջ կյանքը Արեւի ուլտրամանուշակագույն ճառայգայթներից: 

   Օզոնի մոլեկուլի քայքայման կատալիզատորներ են ազոտի օքսիդները, ջրածինը, քլորը, բրոմը: Սակայն ամենաակտիվ քայքայիչները սառնարաններում կիրառվող ֆրեոններն են (CFLL3 եւ CFCL2), որոնք օգտագործվում են նաեւ որպես լուծիչներ: Անտարկտիդայի մթնոլորտում առաջացած օզոնային ճեղքը կազմում է 10 մլն կմ քառակուսի, իսկ նրա շերտի սպառումը տարեկան կազմում է 0,5-0,7%: 1985թ. Վիեննայում ընդունվել է օզոնային շերտի պաշտպանության կոնվենցիան, իսկ 1987թ. Մոնրեալում ստորագրվել է օզոնը քայքայող նյութերի կրճատման միջազգային համաձայնագիրը: Սակայն այդ համաձայնագրերը դեռեւս դրական արդյունք չեն տվել:յունյաց